漫步泰國之“柚木之城”—帕府 領略精美的泰式建築

帕府，作爲泰國最古老的城市之一，其悠久的歷史可以媲美素可泰和清邁。但是要說大帕府，當代的泰國人一定知道這裏最最著名的特產，那就是柚木。泰國本身就是世界重要的柚木產地，而帕府又是泰國主要的柚木產地之一，這裏也被人們稱爲“柚木之城”。今天我們就要帶大家去帕府逛一逛，看看那裏非常精美的泰式建築，感受它們時至今日仍然熠熠發出的光輝。

แพร่ เป็นเมืองที่มีเจ้าปกครองขึ้นอยู่กับอาณาจักรล้านนามากว่าร้อยปี พื้นที่เมืองนี้มีทรัพยากรอย่างไม้สักอุดมสมบูรณ์ จึงเป็นที่หมายปองของจักรวรรดิอังกฤษซึ่งเข้ามายึดพม่าเป็นเมืองขึ้นแต่สิทธินั้นถูกกีดกันจากกษัตริย์สยาม เมื่อแพร่ได้ถูกผนวกเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสยามในปีพ.ศ.2442สมัยรัชกาลที่ 5จากพระราชบัญญัติผนวกมณฑลพายัพ (หัวเมืองทางเหนือ)เป็นส่วนหนึ่งของสยาม โดยใช้กุศโลบายแต่งงานสร้างเครือญาติ ระหว่างเชื้อพระวงศ์กับเหล่าทายาทผู้ครองเมือง แม้มีการต่อสู้ขัดขืนจากผู้ครองนครแพร่ รวมถึงเจ้าพิริยเทพวงษ์ ผู้ครองนครแพร่องค์ที่ 22และเป็นองค์สุดท้าย ซึ่งต่อมาก็พ่ายแพ้และแพร่ก็เป็นหัวเมืองทางเหนือขึ้นตรงต่อราชอาณาจักรสยามในที่สุด
帕府，曾經被蘭納 王國統治數百年，這片土地上有着諸如柚木等豐富的資源，在英國佔領緬甸之後，也曾經覬覦過這片土地，但是暹羅國王沒有屈服。帕府在1899年拉瑪五世王時期成爲了暹羅的一部分，並派了 Kutlobai 在帕府進行統治。雖然遭到了帕府第二十二位、也是最後一位城主的抵抗，但最終帕府還是成爲了暹羅王國北部的一座城池。

แพร่ ถือเป็นเมืองแห่งวัฒนธรรมไม้สัก เพราะเป็นแหล่งไม้สักสำคัญของประเทศไทยมาตั้งแต่สมัยอาณาจักรล้านนา และปัจจุบันภายใต้การจัดการป่าไม้สมัยใหม่ พื้นที่ที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติแม่ยม มีไม้สักทองต้นสูงใหญ่ขึ้นหนาแน่นตามริมฝั่งแม่น้ำยม และยังคงรักษาความอุดมสมบูรณ์ไว้ได้ถึงปัจจุบัน เมื่อมีป่าไม้ ก็ต้องมีการจัดการป่าไม้ แพร่กลายเป็นเมืองเกิดของโรงเรียนฝึกสอนด้านการทำป่าไม้ เริ่มจากโรงเรียนป่าไม้ ระดับประกาศนียบัตรในปี พ.ศ.2478 จนขยายการศึกษามาถึงระดับปริญญา ยกฐานะเป็นคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในปัจจุบัน
帕府可以說是柚木文化之城，因爲從蘭納王國開始帕府就是泰國非常重要的柚木產地。目前在新時代的林業發展下，成立了 Mae Yom 河國家公園，Mae Yom 河兩岸長滿了茂盛的大柚木，柚木資源時至今日仍然非常豐富。森林資源豐富，林業管理也非常成熟，帕府是泰國林業學校創辦開設的起源，從1935年的林業學校開始一 直髮展到了今天農業大學的林業學院本科專業。

อาคารไม้ต่างๆในจังหวัดแพร่ เป็นหลักฐานของยุคสมัย ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมไม้สักเมืองแพร่โดยเฉพาะบ้านไม้สักของชนชั้นปกครอง ที่เรียกว่า คุ้ม ลักษณะเด่นของบ้าน มีเสาไม้สักขนาดใหญ่ ไม้กระดานแผ่นโต สืบเนื่องจากการสร้างบ้านสมัยก่อน มีหลักการพื้นฐานในการใช้ไม้สักมาสร้างอาคารหรือเครื่องเรือนตกแต่งบ้านนั้น จะตัดเฉพาะไม้สักยืนต้นอายุเป็น 100 ปีรอให้เส้นรอบวงของต้นสัก 225 เซนติเมตร จึงจะนำแก่นไม้มาใช้ประโยชน์เป็นท่อนซุงหรือเครื่องเรือนต่างๆได้ บ้านไม้สักอายุร้อยกว่าปีเหล่านี้ เป็นหลักฐานของภูมิปัญญาสุดยอดของคนโบราณ ไม่มีการตอกตะปู แต่เชื่อมต่อด้วยการทำร่องไม้วางให้ลงล็อก
帕府的各種木質建築，是時代的見證，體現了帕府的柚木文化，尤其是統治階級的木質房屋，突出的特點是有很大的柚木柱子和大的柚木板，這樣的建築風格從古代傳承而來，使用柚木來建造或裝飾房屋，而且選用的都是年齡超過百年的柚木，樹幹周長超過225釐米，才能用於房屋建造。這些歷史已經超過百年的木屋，是泰國古代人民傑出智慧的見證，沒有任何釘子，全部都是用木楔結構建造而成的。

บ้านวงศ์บุรี
Ban Wongburi

History: เรือนไม้สักโบราณสีชมพูกุหลาบขนาดย่อม สถาปัตยกรรมแบบยุโรปประยุกต์ หรือ สถาปัตยกรรมเรือนขนมปังขิงตามความนิยมในสมัยรัชกาล 5 สร้างเมื่อ พ.ศ.2450 อดีตเป็นคุ้มของเจ้าพรหมหรือหลวงพงษ์พิบูลย์และเจ้าสุนันตา วงศ์บุรี จึงได้ชื่อเรียกว่า บ้านวงศ์บุรีสร้างโดยช่างชาวจีนเมืองกวางตุ้งเมื่อร้อยกว่าปีก่อนเป็นสถานที่ใช้ถ่ายทำภาพยนตร์และละครย้อนยุคหลายเรื่อง
歷史：一座小型 的玫瑰粉色的柚木房屋，是拉瑪五世時期流行的歐洲實用主義風格或薑餅風格的建築，建於1907年，之前曾經是 Luang Phong Phibul 和 Sunanda 的官邸，所以被命名爲 Ban Wong Buri，是一百多年前由中國工匠建造的，有很多時代電影和電視劇都是在這裏取景拍攝的。

A Must: ความงามของสีบ้านเป็นชมพูกุหลาบหลังคาสองชั้นทรงปั้นหยา เพดานสูง และลวดลายไม้แกะสลักอันวิจิตรบรรจง ประดับตามหน้าจั่ว ระเบียง และการจัดสรรห้องใช้สอย ห้องนอน ห้องนั่งเล่น ห้องอาหาร และยังมีหลักฐานประวัติศาสตร์เป็นเอกสารสำคัญยุคซื้อ-ขายทาสของไทยให้ชม
遊覽理由：這座房 屋顏色通體都是玫瑰粉紅色，共兩層，採用了四坡屋頂的建造方式，屋頂非常高，有很多綺麗的木雕作爲裝飾，裝飾在山牆、陽臺上，共分爲客廳、臥室、娛樂室、餐廳等等，還有當時很有泰國時代特色的奴隸買賣的證據和文物可以觀看。

Check In: ถนนคำลือ อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直轄 縣Kham Lue路


พิพิธภัณฑ์ไม้สัก
柚木博 物館

History: เดิมเป็นอาคารที่ทำการของบริษัทอีสต์เอเชียติก จำกัด (สัญชาติเดนมาร์ก หนึ่งในผู้ได้รับสัมปทานจัดการป่าไม้ในยุคแรก ๆ บนแผ่นดินสยามเมื่อสิ้นสุดสัญญาสัมปทานในปีพ.ศ.2478 ก็ได้มอบพื้นที่ 6ไร่ พร้อมอาคารสร้างด้วยไม้สักหลายหลังคืนให้กับรัฐบาลสยาม ซึ่งรัฐบาลสยามได้รื้อถอนอาคารที่ทรุดโทรมทิ้งไปและเหลือไว้เพียง 3 หลัง ใช้เป็นสถานศึกษา โรงเรียนการป่าไม้ แห่งแรกและแห่งเดียวของสยามประเทศก่อนจะปรับปรุงมาเป็น ศูนย์อบรมและพิพิธภัณฑ์ไม้สัก เปิดให้บุคคลทั่วไปเข้าชมฟรี
歷史：曾經是寶隆洋行 的辦公地點，這是一家來自丹麥的公司，也是最早在暹羅從事林業的公司之一，1935年合同到期後就將6萊的土地和一座柚木建造的房屋歸還給了暹羅政府，暹羅政府拆毀了老舊的房屋，只留下3座，用作暹羅第一所也是唯一一所林業教育學校，後來發展成了柚木培訓中心和博物館，供免費參觀。

A Must: อาคารเก่าของอีสต์เอเชียติก 3 หลัง รวมถึงอาคารไม้ที่เคยเป็นโรงเรียนการป่าไม้แห่งแรกของสยาม และอาคารสำนักงานของบริษัทค้าไม้ในยุคเริ่มแรกที่ต่างชาติได้เข้ามาการจัดการป่าไม้และจัดแสดงหลักฐานและประวัติต่างๆของเมืองแห่งไม้สัก
遊覽理由：3座 寶隆洋行的舊樓，再加上曾經作爲暹羅第一所林業學校的地址、外國公司最早來暹羅從事林業公司的辦公地點，這一切都展示了泰國帕府所經歷過的歷史。

Check In: ถนนคุ้มเดิม ตำบลในเวียง อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直 轄縣Nai Wiang鎮Khum Doem路


คุ้มวิชัยราชา
Khum Wichai  Racha

History: ข้อมูลหลักฐานประวัติศาสตร์คาดได้เพียงว่าบ้านหลังนี้น่าจะสร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 2434-2438 และเคยเป็นบ้านของพระวิชัยราชา ซึ่งเป็นบุคคลมีชื่อว่าเป็นผู้ช่วยให้ฝ่ายรัฐสยามรอดพ้นจากศัตรูในช่วง กลุ่มกบฏเงี้ยว ที่เข้าทำการปล้นยึดเมืองแพร่
歷史：根據歷史證據僅僅能夠推斷出這座房屋大約建於1891-1895年間，曾經是 Phra Wichai Racha 的住所，據說這個人在平定對帕城的搶劫叛亂中發揮了重要的作用。 

A Must: เรือนไม้สักทรงมะนิลา อายุเก่าแก่เกินร้อยปี แต่โครงสร้างยังแข็งแรง และการออกแบบที่เหมาะเจาะสวยงาม เสาที่รับน้ำหนักไม่ได้ใหญ่โตอลังการ แต่เป็นเสาใหญ่ขนาดแปดคูณแปดนิ้ว ภูมิปัญญาช่างชาวเมืองแพร่แท้ๆสมัยก่อนโดดเด่นด้วยลายฉลุที่อ่อนช้อยทั้งที่จั่วบ้าน บังลม ระเบียงตลอดจนไม้ช่องลมเหนือบานประตูและหน้าต่าง
遊覽理由：四坡屋頂式柚木 房屋，已有超過百年的歷史，但結構仍然非常堅固，設計合理美觀，承重的柱子並沒有多麼華麗，但是是8寸的大柚木柱，展現了古代帕城人民的智慧，還有屋頂、隔板、陽臺和門窗風道上精美的浮雕工藝。

Check In: ถนนวิชัยราชา ตำบลในเวียง อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直轄縣Nai Wiang鎮Wichai Racha路


คุ้มเจ้าหลวง
Khum Chao Luang

History: เรือนไม้สัก ที่เรียกว่า คุ้มเจ้าหลวงหลังนี้ เป็นที่พำนักและที่ทำการของเจ้าผู้ครองนครแพร่องค์สุดท้าย สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2435 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 5 ลักษณะอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้สองชั้น ตัวเรือนทาสีครีม ขลิบสีเขียวอ่อน ประดับด้วยไม้สักฉลุ เป็นสถาปัตยกรรมไทยผสมยุโรปตามความนิยมในสมัยนั้น
歷史：這座叫做 Khum Chao Luang 的柚木房屋，是帕城最後一位城主的住所，建於拉瑪五世時期（1892年），是半木半混凝土的二層建造，房屋主體爲奶油色，鍍上了一層淺綠色，還 有浮雕花紋，是當時很流行的泰式混合歐式風格的建築。

A Must: นอกจากจะเป็นเรือนไม้สักขนาดมหึมามีบันไดทางขึ้นสามทาง ประตูหน้าต่างรวม72 บาน ในทางสถาปัตยกรรม คุ้มเจ้าหลวงยังเป็นบ้านที่ไม่มีเสาเข็ม แต่ใช้ท่อนซุงจากต้นสักรองรับเสาทั้งหลัง และชั้นใต้ดินของคุ้มเจ้าหลวง อดีตเป็นที่คุมขังทาส ปัจจุบันถูกแปลงเป็นพิพิธภัณฑ์ เล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ในฟีลสถานที่จริง ความมืด อากาศอับชื้น บรรยากาศแห่งอดีตยังคงอยู่ให้สัมผัส พร้อมนิทรรศการถาวรเป็นภาพถ่ายวิธีลงโทษทาสในอดีตและที่หน้าคุ้มเจ้าหลวงมีรูปปั้นเจ้าหลวงพิริยเทพวงศ์ เจ้าเมืองนครแพร่องค์สุดท้ายตั้งอยู่
遊覽理由：這是一座巨大的柚木房屋，在三個不同的方向均有樓梯，門窗共計有72扇。在建築方面，這座房屋也沒有使用地基樁柱，而是使用了柚木的原木承接房屋的重量，房屋的下部原先是關押奴隸的監牢，現在改造成了博物館，講述歷史故事，給人一種黑暗、潮溼的真實環境體驗，以往的氛圍被保留下來，還有過去對奴隸 用刑的展示，以及帕城最後一位城主的雕像。

Check In: ถนนคุ้มเดิม ตำบลในเวียง อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直 轄縣Nai Wiang


วัดจอมสวรรค์
Wat Chorm Sawan 寺

History: วัดจอมสวรรค์เป็นมรดกงานสถาปัตยกรรมแบบพม่า
歷史：Wat Chorm Sawan 寺是緬甸風格的建築遺址

A Must: ศาลาการเปรียญไม้สักยกพื้นสูง มีหลังคาซ้อนชั้นลดหลั่นกัน ประดับด้วยไม้แกะสลัก ในวัดนี้ยังมี “หลวงพ่อสาน” พระพุทธรูปแบบพม่าปางมารวิชัย สร้างด้วยไม้ไผ่สานแล้วลงรักปิดทองอย่างประณีต ประดิษฐานอยู่ที่กุฏิเจ้าอาวาสเปิดให้ชมทุกวัน
遊覽理由：高出地面的講經亭，多層屋檐向下依次分佈，有木雕作爲裝飾，寺廟內還有緬甸風格的佛像，用竹子製成，然後又精緻地貼了金，在主持的佛舍供奉，每天都可以 參觀。

Check In: ตำบลทุ่งกวาว อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直轄 縣Thung Kwao鎮


บ้านพักมิชชันนารี
傳教士 故居

History: บ้านพักของมิชชันนารี 2 หลัง หรือที่ชาวแพร่เรียก เรือนฝรั่ง อายุนับร้อยกว่าปี เป็นที่พักของกลุ่มผู้สอนศาสนาชาวอเมริกันคณะมิชชันลาวในสังกัดเพรสไบทีเรียนอเมริกัน สหรัฐอเมริกาที่ได้เข้ามาตั้งศูนย์เผยแผ่ศาสนาที่ จ.แพร่ เมื่อ พ.ศ.2436 (ค.ศ.1893) พร้อมกับการจัดตั้งโรงพยาบาล โบสถ์คริสต์และโรงเรียน
歷史：兩座傳教士的住 所，當地人也叫做“洋人房”，已經有上百年的歷史了，是一羣來自美國的傳教士在帕府居住的處所，這些人從1893年來到帕府，在這裏建立了醫院、教堂和學校。

A Must: เรือนมิชชันนารี ที่ จ.แพร่ มีจำนวน 2 หลังเป็นเรือนไม้สักโบราณชั้นเดียวยกสูง เรือนหลังแรกอยู่ในบริเวณ โรงพยาบาลแพร่คริสเตียน ยังคงมีโครงสร้างแข็งแรง แม้สภาพจะทรุดโทรมไปบ้าง เรือนมิชชันนารีหลังที่ 2เป็นเรือนไม้สักชั้นเดียวใต้ถุนสูงแต่มีขนาดใหญ่จำนวนห้อง 10 ห้อง การออกแบบโครงสร้างที่ได้อิทธิพลมาจากยุโรปหลังคาทรงจั่วมุงด้วยกระเบื้องว่าว ตกแต่งช่องลมประตูด้วยลายฉลุขนมปังขิง ลูกบิดกลอนประตูเป็นเหล็กหล่อจากยุโรป บ้านหลังนี้เคยใช้เป็นที่หลบภัยสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2
遊覽理由：在帕府的傳 教士住所共有兩座，是單層高式的古代柚木建築，第一處位於帕府基督教醫院附近，整體結構仍然非常堅固，雖然有一些已經損毀。第二處是高腳屋式的大型柚木建築，共10間房，設計受到了西方的影響，在山牆上貼有瓷磚，在風道上有浮雕裝飾，門閂是歐式的金屬，這座房屋也曾在二戰時期被用作避難所。

Check In: เรือนมิชชันนารีหลังที่ 1 อยู่ในบริเวณโรงพยาบาลแพร่คริสเตียน หลังที่ 2 ตั้งอยู่ในโรงเรียนเจริญราษฎร์ ถนนยันตรกิจโกศล
位置：第一座傳教士 住所位於基督教醫院附近，第二座位於 Yantrakitkoson 路 Charoenrat 學校內


บ้านเจ้าหนานไชยวงศ์
Ban Chaonan Chaiwong

History: สร้างประมาณปี พ.ศ.2450 โดยเจ้าบุรีรัตน์ ผู้มีอาชีพทำไม้ ในเมืองแพร่
歷史：約建於1907年，由帕府的木工 Chao Burirat 所建。

A Must: บ้านหลังนี้เป็นสถาปัตยกรรมแบบขนมปังขิง สร้างจากไม้สักทองทั้งหลัง ทาด้วยสีครีมน้ำตาล หลังคาเป็นทรงมะนิลา มีการประดับประดาลวดลายฉลุสวยงาม
遊覽理由：這座房 屋是薑餅風格的建築，整體都是由柚木所建，顏色爲藍色，屋頂是四坡屋頂式，有非常精美的浮雕作爲裝飾。

Check In: พระร่วงซอย 1 ถนนรอบเวียง ตำบลในเวียง อำเภอเมืองแพร่
位置：帕府直轄縣Nai Wiang鎮Rorp Wiang路Phra Ruang第1巷


有對建築感興趣的小夥伴千萬不要錯過這個寶藏之地哦！


聲明：本文由滬江泰語編譯整理，素材來自sanook，未經允許不得轉載。如有不妥，敬請指正。