“時勢造英雄” 你會說泰語裏的“時勢”嗎？

推薦人：來源: 閱讀: 3.15W 次大中小

我們中國人常說：“時勢造英雄。”意思是真正的英雄，懂得觀察時勢，順應時勢，孔子也說：“雖有智慧，不如乘勢，雖有鎡基，不如待時。”可見時勢對於一個人的成功非常重要。今天我們就來考考大家，泰語裏的“時勢”你會說嗎？

ห้วงเวลาวิกฤติคับขัน แล้วเกิดมีผู้สามารถแก้เหตุดังกล่าวให้ผ่านพ้นไปได้ ที่เรามักพูดกันว่า “สถานการณ์ สร้างวีรบุรุษ” หลี่ไคหยวน นักวิชาการทางด้านประวัติศาสตร์อธิบายสำนวนดังกล่าวไว้ในผลงานของเขาที่ชื่อ “ความลับของจิ๋นซีฮ่องเต้” ว่า “สถานการณ์ สร้างวีรบุรุษ” เป็นสำนวนจีนโบราณ
危機四伏，出現一個能夠解決危機的能人，這也就是我們說的“時勢造英雄”，歷史學家李開元在他的作品《秦始皇的祕密》一書中說到這句話是中國古代的諺語並進行了解釋。

คำว่า “สถานการณ์” ในภาษาจีน ประกอบด้วย คําสองคําได้แก่ “สือซื่อ (時勢)” คําว่า “สือ (時)” มาจากคําเต็มว่า “สือจวี่ (時局 )” ซึ่งมีความหมายว่าเป็นสถานการณ์แห่งรัฐ (national situation) คําว่า “ซื่อ (勢)” มาจากคําเต็มว่า “ชวีซื่อ (趨勢)” ซึ่งมีความหมายว่าแนวโน้ม (trend, tendency)
“時勢”這個詞在中文裏包含了兩個字，一個是“時”，來自“時局”，意思是國家的形勢；另一個詞是“勢”，來自“趨勢”一詞，意思是一種趨向走向。

ดังนั้น “สถานการณ์” ก็คือ “แนวโน้มหลักแห่งประวัติศาสตร์” หรือความแน่นอน (ที่จักต้องเป็นไป) ของประวัติศาสตร์ หรือบ้างครั้งเรียกว่า “ฟ้าลิขิต”
所以，“時勢”就是歷史的主要趨勢或者說是歷史的確定性（確定的發展趨勢），有時也叫“命運”。

เช่นช่วงหลังการเสื่อมสลายของราชวงศ์โจวตะวันตกไปแล้ว เจ้าผู้ครองเมืองต่างๆ เริ่มแผ่อิทธิพลเป็นอิสระไม่ขึ้นแก่กันแย่งชิงกันเป็นใหญ่ ครั้นถึงยุคสมัยจ้านกว่อผู้นําแต่ละรัฐต่างสถาปนาตนเองเป็นท่านอ๋อง แนวโน้มกระแสหลักที่ดินแดนใต้ฟ้ามุ่งสู่ความเป็นรัฐจักรวรรดิที่เป็นเอกภาพค่อยปรากฏชัดเจนขึ้นมาทีละขั้น
例如，在東周解體之後，各個諸侯開始擁有了自由，就開始爭奪霸權，到了戰國時期，各個屬地紛紛稱王稱霸，歷史時局清晰地顯現出大一統趨勢。

ท่ามกลางแนวโน้มสถานการณ์กระแสหลักนี้ รัฐฉินได้อาศัยเงื่อนไขเฉพาะที่รัฐตนมีตอบรับสอดคล้องกับฟ้าลิขิต ทำลายรัฐต่างๆ สถาปนารัฐเอกภาพทำให้เกิด “จักรวรรดิฉิน” และ “จิ๋นซีฮ่องเต้” ขึ้นมาเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์จีน
在這樣的歷史背景下，秦國憑藉自身優勢，順應了歷史的潮流，逐個攻破其他六國，完成大一統，建立了秦朝，秦始皇成爲了中國歷史上首位皇帝。

ทว่า การผนวกดินแดนใต้ฟ้าเป็นเอกภาพของจิ๋นซี แม้สอดคล้องกับลิขิตฟ้า หรือสถานการณ์ แต่ก็ฝืนเจตนาประชาชน
雖然說秦始皇統一六國順應了歷史潮流，但是卻違背了人心。

ปลายยุคราชวงศ์ฉินสถานการณ์จึงปั่นป่วนวุ่นวายครั้งใหญ่ หลิวปังดําเนินการสอดคล้องคล้อยตามทั้งลิขิตฟ้าและมติประชา สถาปนาจักรวรรดิฮั่นขึ้นมาได้ หลังผ่านการผลัดเปลี่ยนราชวงศ์วิวัฒนา การสืบเนื่องมาจนถึงยุคใกล้หยวนซื่อไข่ฟื้นฟูระบอบราชวงศ์สถาปนาตนเองเป็นฮ่องเต้ ถือเป็นละครตลกช่วงชีวิตสั้นนิดเดียวที่ฝ่าฝืนทั้งลิขิตฟ้า และมติประชาชน
秦朝末期局勢經歷了巨大的動盪，劉邦順應了歷史潮流和人民意志，建立了漢朝。後來政權更迭，直到近代袁世凱復闢爲王，可以說是一段既違背歷史潮流又違背民心的短暫戲劇。

ประวัติศาสตร์ประเทศจีนสองพันปี การหมุนเวียนสลับเปลี่ยนขึ้นลงของราชวงศ์ต่างๆ ที่เป็นผลมาจากการเข้าแทนที่กันระหว่างรัฐจักรวรรดิที่เป็นเอกภาพกับมหาชนก่อความรุนแรงนั้น ย่อมถือได้ว่าเกิดจากการรวมศูนย์กับการแยกตัว กับผสานรวมระหว่างลิขิตฟ้าและเจตนาประชานั้นเอง
中國在兩千多年的歷史中，朝代不斷更迭，都是源自於王朝的統治和民衆的反抗，發生了凝聚和分散，是時勢和民意相互碰撞的結果。

ลิขิตฟ้าและมติประชาชน เป็นจุดสองจุดในการประเมินค่าประวัติศาสตร์ หากตรวจสอบจากมุมมองเช่นนี้ ไม่เพียงแต่จะเห็นว่า จักรวรรดิฉิน จิ๋นซีฮ่องเต้ หากยังรวมถึงราชวงศ์อื่นๆ ที่ผ่านในประวัติศาสตร์ก็สามารถมองได้ชัดเจน ซึ่งในสังคมโบราณลิขิตฟ้าหนักหน่วง มติประชาชนบางเบา แต่สังคมปัจจุบันมติประชาชนหนักกว่า
時局和民意是做歷史評價是的兩個基準，如果從這樣的視角來審視的話，不僅是秦始皇，就連其他歷史上的其他朝代也都是這樣的，古代社會上以時局爲重，民心爲輕，但是現在的社會上民心爲重。

ลิขิตฟ้านำหน้ามติประชาชนตามหลัง แต่ลิขิตฟ้ายากที่จะคาดคะเน มติประชาชนแม้ตรวจสอบได้ ก็ผันแปรมากมาย การทำสองส่วนให้สอดคล้องกันจึงเป็นงานยากของผู้นำ
時局凌駕於民心之上，但時局又是極難預料的事情，民心雖可以預料，但也是瞬息萬變的，將二者融爲一體，對於統治者來說是一項具有難度的工作。